کیفیت قطعات الکترونیکی دستگاه کارتخوان، نقش مهمی در عملکرد دستگاه دارند. برای خرید یک دستگاه کارتخوان خوب و سالم که در هنگام تراکنش شما را اذیت نکند، باید قبل از خرید برخی از ویژگی‌ها و قابلیت‌های اجزای کارتخوان را به‌درستی بررسی نمایید تا از سلامت تمام اجزای دستگاه مطمئن شوید.
دستگاه کارتخوان چیست؟
پایانه فروش یا دستگاه کارتخوان، از طریق ارتباط تلفنی و یا شبکه‌ای این امکان را فراهم می‌آورد تا در هر مکان و زمانی بتوانید با استفاده از کارت عابربانک مبلغ خریدهایتان را پرداخت نمایید. در این صورت دیگر نیازی نیست که پول نقد همراه خود داشته باشید.
کارتخوان‌ها انواع مختلفی مانند کارتخوان فروشگاهی، کارتخوان موبایلی، کارتخوان اندرویدی و کارتخوان متصل به سیستم PC-POS دارند. هر کدام از این مدل‌ها دارای قطعات و اجزای مختلفی هستند. در هنگام خرید کارتخوان سعی کنید قطعات اصلی دستگاه مانند چاپگر، صفحه‌نمایش، صفحه‌کلید، هد مغناطیسی، اسلات سیم‌کارت، باتری و عملکرد کارتخوان را به‌دقت بررسی نمایید. در ادامه مقاله علاوه بر اینکه به معرفی قطعات کارتخوان خواهیم پرداخت کاربرد، شیوه نگهداری آنها را نیز بررسی خواهیم کرد.
اجزای سخت‌افزاری دستگاه کارتخوان
دستگاه کارتخوان قطعات سخت‌افزاری مختلفی دارد که برخی از آنها را می‌توانید به‌صورت مجزا خریداری نمایید. شناخت اجزای اصلی کارتخوان و کاربرد آنها کمک بسیار زیادی در تصمیم‌گیری شما در خرید این دستگاه می کند.
اجزای کارتخوان: هد مغناطیسی کارتخوان
هد مغناطیسی یکی از مهمترین قطعه‌های کارتخوان است. این قطعه کوچک از استیل ساخته شده است و با برقراری ارتباط بین نوار مغناطیسی و کارتخوان واکنش نشان می‌دهد. طول عمر مفید این قطعه بر حسب نوع و مدل دستگاه تعیین می‌شود. اما احتمال بروز خرابی در آن تقریباً صفر است، اما گاهی ممکن است بر اثر ورود گردوغبار به داخل دستگاه کارکرد هد مغناطیسی دچار اختلال گردد.
این قطعه در شیار مربوط به کشیدن کارت، جاگذاری شده است؛ بنابراین برای اطمینان از سالم‌بودن آن در کارتخوان، کافی است با یک کارت‌بانکی آن را تست نمایید، اگر دستگاه واکنش نشان دهد به معنی سالم‌بودن این قطعه از اجزای کارتخوان است.
چاپگر حرارتی
چاپگر حرارتی نوع خاصی از کاغذ است که در اثر حرارت زیاد تولید شده توسط هِد حرارتی، بر روی آن اطلاعات درج می‌گردد. در نتیجه این چاپگرها بدون نیاز به شارژ جوهر یا کارتریج کار می‌کنند. هنگام خرید پرینتر می‌توانید با اولین تراکنش از سالم‌بودن این قطعه اطمینان حاصل نمایید. لازم است بدانید که کیفیت رسید چاپ شده، بستگی به نوع رول کاغذی دارد و ربطی به‌سلامت پرینتر ندارد.
اجزای کارتخوان: درب پرینتر
درب پرینتر دستگاه کارتخوان با اتصالات پلاستیکی به بدنه کارتخوان متصل است. نیمه شفاف‌بودن این قطعه به‌خاطر این است که بتوانید از موجودی کاغذ پرینتر مطلع شوید. گاهی اوقات برای اطمینان از سالم‌بودن درب محفظه، بهتر است فنرهای مربوط به ضامن بازکننده را بررسی کنید.
غلتک چاپگر
یکی از قطعه‌های کارتخوان که نقش کلیدی در عملکرد درست دستگاه ایفا می‌کند غلتک چاپگر است. این قطعه با بازکردن درب محفظه رول کاغذ قابل مشاهده است و در صورت صدمه دیدن آن، روند فعالیت چاپ مختل می‌گردد. همچنین غلتک چاپگر کارتخوان، به بسته‌شدن درب محفظه کمک می‌کند.
سلامت این قطعه با تراکنش موفقیت‌آمیز و دریافت رسید، ثابت می‌شود. در صورت آسیب‌دیدن و یا ورود گردوغبار به داخل دستگاه، عملیات چاپ دچار اختلال می‌شود. هنگام خرید، توجه کنید که این قطعه نباید از نظر فیزیکی ریختگی داشته باشد. غلتک چاپگر در بازه‌های زمانی مختلف نیاز به تعویض دارد.
صفحه نمایش کارتخوان
باتوجه به سیار بودن، دستگاه‌های کارتخوان در برخی مواقع دچار ضربه و صدمات احتمالی می‌گردند. صفحه‌نمایش یا LCD دستگاه کارتخوان در صورت ضربه خوردن و نفوذ آب به داخل دستگاه دچار آسیب می‌شود. یکی از مشکلات رایج LCD، ظاهرشدن پیکسل‌های سوخته به‌صورت خطوط صاف عمودی یا افقی در صفحه نمایشگر است. قبل از خرید این قطعه از اجزای کارتخوان، حتماً به عدم وجود پیکسل سوخته و واضح بودن نمایش تصویر در نمایشگر دستگاه پوز دقت نمایید.
کارتخوان‌ها دارای دو نوع صفحه نمایش هستند. صفحه نمایش سیاه و سفید و صفحه نمایش رنگی. شما بنا به نیاز خود می‌توانید هر کدام از این موارد را انتخاب کنید. مثلا کارتخوان پکس S90 دارای هر دو نوع صفحه نمایش است. یا کارتخوان پکس Pax S80 BW دارای نمایشگر کارتخوان سیاه و سفید است.
باتری بک آپ کارتخوان
این باطری در لایه‌های درونی دستگاه قرار دارد؛ بنابراین به‌آسانی قابل مشاهده نیست. درصورتی‌که دستگاه به حالت Tamper برود به معنی این است که باطری به اتمام رسیده و نیاز به تعویض دارد.
برای تست باتری بک آپ باید آن را از بدنه جدا کنید و پس از چند ثانیه دوباره متصل نمایید. لازم است بدانید باتری یک قطعه مصرفی است و در بازه‌های زمانی مشخص باید تعویض گردد.
باطری خارجی کارتخوان
یکی از مهمترین قطعه‌های کارتخوان، باتری خارجی دستگاه کارتخوان است. این باتری وظیفه دارد انرژی مورد نیاز دستگاه برای صفحه نمایشگر، پرینتر و جستجوی آنتن را تأمین نماید. وجود اختلال در باطری خارجی، باعث می‌شود که دستگاه در زمان پرینت و یا جداکردن آداپتور از آن، بلافاصله خاموش گردد.
برای اینکه باتری دستگاه کارتخوان طول عمر بیشتری داشته باشد بهتر است از شارژ مستمر و قراردادن آداپتور در کارتخوان در هنگام استفاده از دستگاه خودداری کنید. همچنین سعی کنید حتماً از شارژر و آداپتور اصلی دستگاه استفاده نمایید.
اجزای کارتخوان: صفحه‌کلید
برای ورود اطلاعات درست به دستگاه کارتخوان باید از سلامت صفحه‌کلید اطمینان حاصل نمایید. برای تست این قطعه از اجزای کارتخوان کافی است صدای آن را از تنظیمات دستگاه فعال کنید و سپس با فشردن دکمه‌ها، عملکرد صحیح کلیدها را بسنجید. البته برخی از دستگاه‌ها دارای صفحه کلید لمسی هستند. در این صورت باید صفحه‌نمایش دستگاه را بررسی نمایید.
برد کارتخوان
برد الکترونیکی دستگاه‌های کارتخوان، قطعه‌ای است که به عنوان بستر سیم‌کشی و اتصال بقیه قطعه‌ها روی سطح و سوکت دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. برد کارتخوان از قطعه‌ها و اجزای مهم یک کارتخوان به حساب می‌آید که شامل این موارد است: آی سی شارژ، آی سی فلش، سی پی یو، سوکت شارژ و غیره.
انواع سوکت موجود روی برد دستگاه کارتخوان برای اهداف شارژ کردن، انتقال اطلاعات و به عنوان کابل اینترنت LAN مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین سوکت‌های بدنه از دیگر اجزای مهم دستگاه‌های کارتخوان هستند و خراب شدن آنها می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد دستگاه شود.
درباره سی پی یو در کارتخوان باید گفت مهمترین تراشه موجود روی برد اصلی هر دستگاه پوز است. پردازنده یا سی پی یو همه مراحله پردازش داده را انجام می‌دهد. این قطعه کارتخوان به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، قطعه‌های موجود روی برد اصلی را نظارت و مقداردهی می‌کند.
ماژول سیم‌کارت
ماژول یا اسلات، محل قرارگیری سیم‌کارت روی دستگاه کارتخوان است و یکی از مهمترین قطعه‌های کارتخوان به حساب می‌آید. در صورت خرابی این قطعه دستگاه پوز به هیچ دردی نخواهد خورد. برای اطمینان از کارکرد صحیح آن، باید سلامت پین‌ها را بررسی نمایید. در برخی از مدل‌ها، ماژول از نوع ضامن‌دار است بنابراین بایستی از عملکرد درست ضامن اطمینان حاصل نمایید.
مراقبت صحیح از اجزای کارتخوان
برای افزایش عمر دستگاه و اجزای کارتخوان باید در حین استفاده از دستگاه به موارد زیر دقت نمایید.
جلوگیری از LOCk شدن دستگاه: اگر کارتخوان از جایی بیفتد، ضربه‌ای بخورد و یا پیچ‌های دستگاه را باز کنید، به دلایل امنیتی دستگاه قفل می‌شود. در این صورت باید با پشتیبانی شرکت تماس بگیرید.
نگهداری از باتری: برای افزایش عمر باتری بهتر است از شارژر فابریک و اصلی کارتخوان استقاده کنید و قبل از رسیدن شارژ به 20 درصد آن را به شارژر متصل نمایید. همچنین دستگاه را به مدت طولانی در شارژ قرار ندهید. همچنین قابلیت Power Save دستگاه را فعال نمایید تا میزان هدر رفت انرژی به حداقل برسد.
هد مغناطیسی را تمیز نگه دارید: یکی از اصلی‌ترین قطعات کارتخوان هد مغناطیسی است، این قطعه با نوار مغناطیسی روی کارت‌بانکی ارتباط برقرار می‌کند و مغز کارتخوان محسوب می‌شود. هد مغناطیسی برای خواندن اطلاعات به‌صورت صحیح باید تمیز و به‌دوراز گردوغبار باشد. برای ازبین‌بردن آلودگی‌ها و تمیزکردن این قطعه کافی است یک پد الکلی را به همراه کارت بانکی در این هد بکشید.
محل رول کاغذی را تمیز نمایید: در برخی از کارتخوان‌ها، محل رول کاغذی به قسمت‌های حیاتی کارتخوان راه دارد در نتیجه بهتر است مانع از رسیدن گردوغبار به این ناحیه شوید.
به دستگاه ضربه نزنید: در صورت‌نمایش پیام‌های نادرست و غیرعادی بر روی کارتخوان، عصبانی نشده و به آن ضربه نزنید فقط کافی است دستگاه را یکبار روشن و خاموش نمایید.
سیم‌کارت را به نحو صحیح در کارتخوان قرار دهید.
جمع‌بندی
قطعات کارتخوان در کنار هم کارایی و عملکرد دستگاه کارتخوان را مشخص می‌کنند؛ بنابراین برای داشتن یک دستگاه خوب با عملکردی درست و سریع بهتر است در نگهداری از اجزای کارتخوان دقت نمایید و آن را به‌دور از نور خورشید، مایعات و گردوغبار نگه دارید. در صورت خرابی و یا عملکرد نادرست دستگاه، تعمیر آن را به متخصصین دستگاه واگذار نمایید.